Takva, İslam dini terimi "Vikaye" kökünden türemiştir ve bir şeyi muhafaza etmek, korunmak, sakınmak, himaye etmek, bir şeyi ıslah edip düzene koymak gibi anlamlara gelir

Rum suresinin 31inci ayeti kerimesine göre:

Munîbîne ileyhi vettekûhu ve ekîmûs salâte ve lâ tekûnû minel muşrikîn(muşrikîne)

O’na (Allah’a) yönelin ve takva sahibi olun Ve namazı ikame edin (namaz kılın) Ve (böylece) müşriklerden olmayın

Bu sureye göre Allah'a yönelenler takva sahibi oluyorlar, ve nefsin bütün afetlerine karşı korunmak için mücadele başlatıyorlar Takva, korkma, sakınma, Allah korkusuyla günahlardan korunmak demektir Muttaki, takva üzere yaşayan mü’min demek olur

Takvada ilk akla gelen, haramları terktir Bunu, mekruhlardan sakınma takip eder Mekruh, çirkin bulunan, hoş karşılanmayan fiil, söz ve hâllere denir Bunların terk edilmeleri de takvadandır Daha sonra şüpheliler karşımıza çıkar Bunların da mekruhlar gibi haramla bir başka komşulukları vardır Hakkında kesin bir hüküm olmayan işlerde, takvaya uygun olanı, haram olma ihtimalini gözeterek o fiilleri terk etmektir Sonra mübah ve helâl olanlar gelir Bunlardan yeteri kadar istifade edip israftan sakınmak da takvadandır

Allah Resûlü (asm) “Helâl belli, haram da bellidir Fakat bu ikisinin arasında şüpheli şeyler vardır” diye başlayan bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurur:“Nasıl bir çoban, koruluğun kenarında koyun otlattığında, koyunlarının her an koruluğa girme ihtimali varsa, şüpheli şeylerden korunmayanın da harama düşme ihtimali öylece vardır”

Şüpheli, haramın en yakın komşusudur O araziye girenin bir süre sonra haram sahasına düşmesi kuvvetle muhtemeldir Şüpheliden sakınanlarla haram arasına bir tampon bölge girmiş oluyor

Kur’an-ı Kerim'den bir takva dersi:

"Yakıtı insanlar ve taşlar olan ve kâfirler için hazırlanan o dehşetli ateşten sakının" (Bakara Sûresi,14) Tefsir alimlerimiz, bu âyet-i kerimede sözü edilen taşların, putlar olduğunu söylerler Bu âyet-i kerimede yakıtı taşlar olan bir cehennemin dehşeti yanında, mümini ürperten bir başka tehdit daha vardır O da putlarla beraber yanma, aynı mekânda birlikte bulunma, onların tâbi olduğu muameleye maruz kalma zilletidir

Takva ve salih amel, ruh ve kalbin terakkisinde iki esastırlar Salih amel ile manevi kârlar elde edilir Takva ile de bu kâr korunur ve zararlardan uzak kalınır Zarar yollarını kapamayan bir insan, kazandığından çok daha fazlasını kaybedebilir ve bu yolun sonu iflasa çıkar

İflasla ilgili şu hadis-i şerif çok ürkütücü ve korkutucudur:

"Ümmetimden müflis o kişidir ki; kıyamet günü namaz, oruç ve zekât gibi ameller ile gelir Buna karşılık ona buna sövmüş, iftira etmiş, kiminin malını yemiş, kiminin kanını dökmüş ve kimini de dövmüştür Ahirette bu iyilikleri hak sahiplerine dağıtılır İyilikleri yetmeyip bittiği zaman da hak sahiplerinin günahlarından bir kısmı alınıp kendisine yüklenir ve cehenneme atılır"

Takvanın üç mertebesi vardır:

Şirkten takva: İman ederek şirkten korunmak Kişi böylece ebedî cehennemde kalmaktan korunmuş olur

Masiyetten takva: Büyük günahları işlemekten, küçüklerde de ısrardan sakınmak Takvanın en yaygın mânâsı budur

Masivadan takva: Kalbini, Hak’tan alıkoyan her şeyden uzak tutmak