Nyks

Yıllık geliri 20000-100000 akçe arasında olan ve esas olarak askeri bir görev karşılığı tahsis edilen dirlik

İslamiyet’in başlarından itibaren fethedilen arazinin kuru mülkiyeti, devlet hazinesine kalıyor, devlet de bu arazinin yalnız tasarrufunu kişilere bırakıyordu, özel mülkiyete konu olmayan, fakat üzerinde halk tarafından ziraat yapılabilen bu topraklara "miri arazi" denirdi Bu arazideki çalışmalardan devletin haraç alması masraflı bir teşkilatı gerektirdiğinden Osmanlı Devleti bu hakkı dirlik sahiplerine verdi

Dirliklerin sırası şöyle idi:

Has, zeamet, tımar Ayrıca yurtluk ve ocaklılar da vardı

Tımar ve zeamet sahipleri askeri birer kumandan durumundaydı Zeamet sahibi zeametin bulunduğu yerde oturmak, orada mülki görevler yapmak, asker yetiştirmek ve hazırlamak zorundaydı

Zeametin en küçük sınıfına "kılıç" adı verilirdi Geliri 30000 akçe olan bir zeametin ilk 20000 akçesi, kılıç, geri kalanı hisse adını alırdı Bir zeamet boş kaldığında, kılıç kısmı parçalanarak tımara çevrilemez, başka zeamete veya tımara katılamazdı Bir zeamet boşaldığı zaman boşalma sebebine bakılırdı, ölüm sebebiyle boşalmada ölenin savaşabilecek yetenekte çocuğu varsa zeamet ona verilirdi Erkek evlada verilen zeametin babasına tahsis edilenle aynı değerde olması gerekmezdi

Osmanlı İmparatorluğu toprakları içinde Bağdat, Basra, Mısır, Yemen Habeş eyaletleriyle Halep ve Cezayir-i Bahr-i Sefid eyaletlerinin bazı sancaklarında tımar ve zeamet yoktu

Zeametler, 1839 Tanzimat Fermanı'ndan önce uygulamadan kalkmıştır