Nyks

Dünyanın İlk Kadın Savaş Pilotu Kimdir,

Genel bilgiye göre; dünyanın ilk kadın savaş pilotu Prenses Eugenie M Shakovskaya… Rus Prenses, I Dünya Savaşı’nda Çar ordusunda topçu ve keşif uçuşları yaptı Ayrıca Lyubov A Golanchikova, bir test pilotu ve Helen P Samsonova bir keşif pilotu olarak savaşta Çar ordularında görev aldılar Prenses Sophie A Dolgorukaya ve Nadeshda Degtereva da savaş boyunca keşif uçuşu yapan kadın pilotlar arasındaydı Prenses Sophie Alexandrovna Dolgorunaya 1914 yılında pilot lisansı almış, 1917’de hava kuvvetleri için gönüllü olmuş ve dokuz ay görev yapmıştı Nadeshda Degtereva 1915’te Galiçya’da keşif uçuşu yaparken yaralanıp ilk kadın savaş gazisi pilot oldu Helen P Samsonova devrimden sonra genelde keşif uçuşları için orduda görev aldı

"Uçan, savaşçı prensesler" meselesi Ruslar için bir efsane gibi Ruslar, Prenses Eugenie M Shakovskaya’dan başlamak üzere ilk savaşçı kadın pilotların kahraman Rus kadınlarının arasından çıkmasının gururunu duyuyorlar

Ancak ortada bir sorun var

Rus ordusu ve Amerikan ordusu ‘bir parça’ ezeli düşman

Bu yüzden Amerikalılar bu "Rus prensesler" meselesini bir masal olarak görüyor; bu kadınların savaşta görev aldıklarının herhangi bir ispatının olmadığını söyleyip Rusları yalancılıkla suçluyor

Ruslara göre ilk kadın savaş pilotları kendilerinin… Fakat Rus buluşu RPG’lere bile Rus olduğu belli olmasın diye İngilizce açılım uyduran ve Hitler’in “Germenler’den başka gelişmiş bir medeniyet olamaz” deyip ülkesinde çıkan tarihi eserleri parçalattırması misali her şeyin kökünü kendi değerlerine bağlayan Amerikalılar bunu kabullenmeyince ve dünya bilgi ağı Amerikalıların kontrolü altında olunca yaptıklarından şüphe duymadıkları ilk kadın savaş pilotlarını Ruslar dünya literatürüne bir türlü tescil ettiremiyor

Ruslar tescil ettiremezse ne olur? Amerikalılar yine kökeni kendi değerlerine bağlayabilir mi?

Gerçi bir seçenekleri var: Ruth Law

İlk uçağını 1912’de mucit Orville’in elinden alan Ruth Bancroft Law dünyanın ilk gece uçuşu yapan kadını unvanını almış bir pilot 1917’de savaş pilotu olup üniformasını da giydi; ne var ki savaşta görev alma isteği o yıllarda siyahları her konuda iteleyen Amerika tarafından biraz da kadın olduğu gerekçesiyle kabul edilmedi

(Amerikalıların ırkçı yanına parmak basarken Amerikan kadınlarının dünyaya örnek teşkil edebilecek hak mücadelesi küçümsenmemeli Amerikalı kadınlar ilk adımı 1776’ya kadar uzanan bir yolda henüz 1848 yılında seçme ve seçilme hakkı için mücadeleye başlamış, erkekleri haklarına zorlamak için yıllarca gösteriler yapmış, yazılar yazmış, partizanlığa varan eylemlerde bulunmuş ve pek çok ülkenin kadınlarına da aynı girişim için cesaret vermişlerdi ABD’de kadınlar seçme ve seçilme hakkına pek az ülkeyle birlikte 1910’da kavuşmalarına rağmen yine erkeklerinin “gayretiyle” tüm eyaletlerde bu haktan paylarını almaları 1920’ye, özellikle devrimci Sovyetik ülkeler ve İskandinavların gerisine kadar uzayacaktı

Neyse, dünyanın ilk kadın savaş pilotları Amerika’dan çıktı demek de biraz abartılı olacağına göre Ruslar için geriye kalan en azılı ve “gerçekçi” rakibe bakmak gerek: üzerinde hiçbir tartışmanın olmadığı Fransız kadın savaş pilotlarına…

Belirttiğimiz gibi, 1908’de uçan ilk kadın bir Fransız’dı 1910 yılında ilk pilot lisansı alan kadın da…

Helene Dutrieu ise Birinci Dünya Savaşı’nda gönüllü olup, 1914’te Paris yakınlarında devriye görevi yapan, Fransa’nın ilk kadın savaş pilotuydu Rusların prensesleri, Amerikalılar tarafından iddia edildiği gibi “şehir efsanesi” ise gerçekten, doğal olarak da dünyanın ilk kadın savaş pilotuydu

Fakat Helene Dutrieu’nun rekabette bir zaafı var Görevlerinin keşiften ibaret kalmış olması ve çatışmaların içinde içinde yer alamaması
O zaman Marie Marvingt Marie Marvingt 1 Dünya Savaşı’nda gönüllüydü Aralarında Metz’deki Alman Üssü’nün de bulunduğu çeşitli hedeflere yönelik bombalamalara katılıp (1915) aktif savaş görevinde yer alan ilk kadın pilot oldu

Aslında bu tabloya göre bile ilk kadın savaş pilotluğu konusunda çok da tartışmaya gerek olmadığını düşünüyorum Hava kuvvetlerinde kadınlara görev verip onların savaşa katılımını sağlayan ilk ülke belli ki Çarlık Rusya’sı olmuş Çünkü sayı bir hayli fazla Öte yandan bu kadınlardan hiçbiri, Alman Üssü bombalayan Marie Marvingt gibi savaşa her yönüyle ciddi anlamda katılmamış

Doğrusu Amerikalılar için Marie Marvingt de pek önemli değil Çünkü Amerikalı değil Siyah pilotlara renklerinden ötürü görev vermediklerinden 1 Dünya Savaşı’nda müttefik Fransa’ya siyah pilot ihracatı yapan Amerikalılar’ın bu önemsemezliğine kapılır ve Fransızca bilmediğimizden İngiliz kaynaklı internet taramalarına bel bağlarsak vatandaşlarımızın hummalı çalışmaları sayesinde dünyanın ilk kadın savaş pilotunun Sabiha Gökçen olduğunu da öğrenebiliriz Fakat 1937 “ilk kadın savaş pilotluğu” için 1 Dünya Savaşı’nda (1915) düşman mevzisi bombalamış bir kadının olduğunu düşünürsek ne yazık ki biraz geç bir tarih ve “Türkiye’nin ilk kadın savaş pilotu” ya da “dünyanın ilk kadın savaş pilotlarından” Atatürk'ün manevi kızı Gökçen için değerinden bir şey yitirmesine de neden yol açmayacak daha doğru tanımlamalar olarak görülüyor