Değirmenin çarkı "palet" adı verilen maden veya tahta plakalardan yapılmıştırKanalın suyu, bu paletlerden birinin üzerine düşerÇarkı hareket ettirir Yer değiştiren paletin yerine, ikincisi gelirSu , akmağa devam ettiği için, bu ikinci paletin üzerine de düşer Ona da yer değiştirtirBöylece, çarka devamlı bir hareket sağlanmış olur





Akan bir dere yahut nehir suyunda hareket enerjisi vardırBu enerji, suyun kitlesi ve akış hızıyla oranlıdırDeğirmenin çarkı, palet veya kanat adı verilen, madeni veya tahta plakalardan yapılmıştırBu plakalar, çarkın merkezinden kenara doğru aynı aralıklarla yerleştirilmişlerdirÇarkın ekseni, suyun hareket enerjisi hesaplanarak , en uygun yere konmuşturBöylece, belirli bir yükseklikten devamlı olarak dökülen su, paletlerden bir kısmını etki alanı içine alırSu, paletlerden birinin üstüne düşünce, bunu iterek, yer değiştirmesine sebep olurOnun yerine gelen ikinci palet de, aynı güçle itilirBöylece su , çarka bir dönme hareketi sağlamış olur